СЛУЦКАЕ ПАЎСТАННЕ 1920 г. (СЛУЦКІ ЗБРОЙНЫ ЧЫН 1920 г.)
– адзін з актаў у Беларусі збройнага выступлення часткі беларускай інтэлігенцыі і сялянства Случчыны супраць палітыкі “ваеннага камунізму”. Узначальваў выступленне сялян і інтэлігенцыі Беларускі нацыянальны камітэт у г. Слуцку. Слуцкае паўстанне 1920 г. адбылося ў канцы савецка-польскай вайны 1919-1920 гадах. 14 – 15 лістапада 1920 г. у Слуцку адбыўся Беларускі з’езд Случчыны (прысутнічала 117 дэлегатаў). З’езд абраў Беларускую раду Случчыны на чале з У. М. Пракулевічам. Пачалося фарміраванне беларускага войска, для чаго была створана вайсковая тройка на чале з П. Я. Жаўрыдам. Была сфармірована 10-я Слуцкая брыгада ў складзе 2-х палкоў – 1-га Слуцкага палка і 2-га Грозаўскага палка. Баявыя дзеянні паўстанцаў супраць частак Чырвонай Арміі пачаліся 27 лістапада. 14 лістапада падпісана спецыяльнае пагадненне паміж польскім і расійскім бакамі аб вывадзе польскіх войск са Случчыны, які пачаўся 22 лістапада. 24 лістапада польскія войскі пакінулі Слуцк, а 29 лістапада часткі Чырвонай Арміі выйшлі на новую дэмаркацыйную лінію: мястэчка Вызна – мястэчка Леніна і занялі горад Слуцк. Баявыя дзеянні Слуцкай брыгады цягнуліся да 28 снежня 1920 г., у раёне вёсак Садавічы, Быстрыца, Лютавічы, Морач, мястэчка Капыль, Вызна, Семежава, Крывасёлкі, Навасёлкі, Старынь, Смолічы. 31 снежня на польскі бок перайшоў апошні атрад слуцкіх паўстанцаў. Афіцэры і салдаты былі раззброены і інтэрніраваны ў лагеры ў раёне Сіняўкі (цяпер Капыльскі раён), пераведзезны ў лагер у Беластоку, пазней у лагер у Друцку. Вызвалены ў маі 1921 года, пасля падпісання Рыжскага мірнага дагавору 1921 г. і абмену ратыфікацыйнымі граматамі. У сітуацыі канца грамадзянскай вайны ў Расіі 1918 – 1920 гадах Слуцкае паўстанне не мела шанцаў на перамогу. У месцах баёў слуцкіх паўстанцаў супраць частак Чырвонай Арміі – Семежава, Грозава, Вызна (Чырвоная Слабада) ўстаноўлены памінальныя крыжы і помнікі.
Міхась Інькоў
Праект помніка “Змагарам Слуцкага збройнага чыну”
Помнік “Героям Слуцкага збройнага чыну”.
Аўтар і кіраўнік праекта Анатоль Белы. Устаноўлены 24.11.2007.
Ліставая сталь, газавая рэзка. 300х250 см
